Τον τελευταίο καιρό υπάρχει τεράστιος θόρυβος στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, αναφορικά με το θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.
Ένα μάθημα που λάβαμε όλοι, είναι πως ποτέ δεν είναι αργά για να μιλήσουμε.
Αν σας έχει συμβεί, δεν είστε οι μόνοι που δεχτήκατε παρενόχληση στον εργασιακό σας χώρο και σίγουρα δεν είστε μόνοι σε αυτό, πάντα υπάρχουν σύμμαχοι και άνθρωποι να σας υποστηρίξουν αρκεί να ζητήσετε την βοήθειά τους.
Το κίνημα #metoo ξεκίνησε από ανθρώπους που διεκδικούσαν την αναγνώριση της σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο ως κοινωνικό πρόβλημα. Προς το παρόν, το φαινόμενο αυτό έχει σταματήσει μόνο σε ένα σε πολύ μικρό βαθμό. Αξίζει να σημειωθεί πως έως και 80% των περιπτώσεων δεν αναφέρονται ποτέ. Κανένας χώρος εργασίας δεν είναι άτρωτος, ενώ ακόμα και η έλλειψη αναφοράς σχετικών περιστατικών δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ύπαρξής τους.
Ας δούμε όμως, τι ακριβώς είναι και τι περιλαμβάνει αυτή η μορφή παρενόχλησης.
Ως σεξουαλική παρενόχληση θεωρείται οποιαδήποτε ανεπιθύμητη σεξουαλικής φύσεως συμπεριφορά, είτε αυτή είναι λεκτική είτε σωματική, που έχει σαν αποτέλεσμα το άτομο να νιώθει εκφοβισμένο, ταπεινωμένο ή προσβεβλημένο, τέτοια παραδείγματα είναι:
• Ανεπιθύμητο/ακατάλληλο άγγιγμα.
• Προβολή πορνογραφικών σχεδίων, φωτογραφιών ή video.
• Αποστολή email ή sms με θέμα ή υλικό σεξουαλικής φύσεως.
• Αστεία με σεξουαλικά υπονοούμενα.
• Ανεπιθύμητα σχόλια σεξουαλικής φύσεως.
• Χυδαία φρασεολογία.
• Ύποπτες τηλεφωνικές ή ψηφιακές συνεχιζόμενες ενοχλήσεις με πρόσχημα την δουλειά.
• Ανεπιθύμητες προσκλήσεις για έξοδο.
• Ασεμνες χειρονομίες ή άσεμνες εκφράσεις.
Οι γυναίκες αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων, ενώ ακολουθούν άτομα της ΛΟΑΤ+ κοινότητας (LGBTQ+) και οι έγχρωμοι. Οι άνδρες αποτελούν το μικρότερο ποσοστό θυμάτων.
Η εμπειρία του θύματος είναι δυσάρεστη έως και καταστροφική, με επιπτώσεις τόσο στην προσωπική του ζωή όσο και στον χώρο εργασίας. Οι λόγοι που πολλά από τα θύματα δεν προχωράνε σε επίσημη αναφορά του θέματος είναι η έλλειψη υποστήριξης και προστασίας. Επιπλέον, πολλά από αυτά δεν αισθάνονται άνεση ή ακόμη και ασφάλεια για να μιλήσουν, καθώς θεωρούν ότι είτε ο δράστης δεν θα «πιαστεί» ή δεν θα γίνει η απαραίτητη έρευνα ώστε να αποδοθεί η δικαιοσύνη που αρμόζει στην κατάσταση. Κάποια θύματα νοιώθουν ενοχές καθώς είθισται ο δράστης να επικαλείται πως προκλήθηκε από το ίδιο το θύμα. Τέλος, ένας επίσης σοβαρός λόγος που τα κάνει να διστάζουν, είναι οι συνέπειες μιας πιθανής καταγγελίας στην εξέλιξη της καριέρας τους.
Πώς μπορούν οι εργοδότες να αποτρέψουν μία επικείμενη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας;
Οι εργοδότες έχουν καθήκον να φροντίζουν και να προστατεύουν τους εργαζομένους τους και οφείλουν να λάβουν μέτρα για να αποτρέψουν τυχόν φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης. Η υποχρέωση αυτή είναι νομικής φύσεως και είναι υπεύθυνοι εάν δεν το πράξουν.
Έχω πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας. Τι μπορώ να κάνω;
Προκειμένου να ζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού ή ακόμα και αν επιθυμείτε να αναφέρετε το γεγονός στον εργοδότη σας, είναι σημαντικό να κρατάτε ένα αρχείο καταγραφής των συμβάντων με σχετική ημερομηνία και περιγραφή της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς. Επιπλέον, είναι σημαντικό να καταστήσετε σαφές ότι δεν αισθάνεστε άνετα με αυτό το είδος ομιλίας ή συμπεριφοράς και να ζητήσετε να σταματήσει. Αν η παρενόχληση συνεχιστεί, αναφέρετέ το οπωσδήποτε στον εργοδότη σας ή/και στον προϊστάμενό σας ή έστω σε έναν συνάδελφο σας, σε περίπτωση που ο θύτης είναι ο ίδιος σας ο εργοδότης. Αναζητήστε συμμάχους στον εργασιακό σας χώρο, η επικοινωνία πάντα βοηθάει. Σε περίπτωση που χρειάζεστε συμβουλές σχετικά με το αν μία συμπεριφορά συνιστά σεξουαλική παρενόχληση και ανησυχείτε ότι ο εργοδότης σας δεν θα σας βοηθήσει, καλό θα ήταν να ζητήσετε νομική συμβουλή.
Τι να κάνω για να ξεπεράσω το μετατραμαυτικό στρες και πώς να συνεχίσω:
Είτε το συμβάν αναφέρεται είτε όχι, η αντιμετώπιση μίας τέτοιας εμπειρίας είναι σίγουρα μία επίπονη διαδικασία. Μερικές χρήσιμες συμβουλές που μπορείτε να ακολουθήσετε είναι οι εξής:
Είναι σημαντικό να μην σταματήσετε να φροντίζετε τον εαυτό σας, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά.
Αφιερώστε χρόνο σε δραστηριότητες και αθλήματα που θα σας κάνουν να ξεχαστείτε και να γεμίσετε με θετική ενέργεια την καθημερινότητά σας.
Περιβάλλετε τον εαυτό σας με φίλους και την οικογένειά σας.
Συμβουλευτείτε έναν δικηγόρο σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης διαφόρων καταστάσεων στην εργασία.
Μη διστάσετε να μιλήσετε σε έναν ειδικό για την κατάσταση που βιώσατε.
Πολύ σημαντικό: Είτε πρόκειται για εσάς, είτε για κάποιο μέλος της οικογένειάς σας ή για κάποιον συνάδελφο ή φίλο κινητοποιηθείτε και βοηθήστε, μην κλείνετε τα μάτια στο πρόβλημα, είναι εξαιρετικά σοβαρό και ποτέ δεν λύνεται μόνο του. Ακόμη κι αν καταφέρνετε να το διαχειριστείτε, μην επιτρέψετε σε κανέναν να επαναλάβει τις πράξεις του ατιμώρητος. Ακόμη κι αν το κόστος για την εργασία σας είναι μεγάλο, αξίζει να βοηθήσετε στην κάθαρση του φαινομένου, πριν εξαπλωθεί επικίνδυνα.
