Ο εθελοντισμός είναι μια αληθινή κατάθεση ψυχής που εμπεριέχει αγάπη, ανθρωπιά, τρυφερότητα και στοργή και σίγουρα αποτελεί θεμελιώδη λίθο της ενσυναίσθησης. Η κουλτούρα του υπάρχει σε διαφορετικές μορφές σε κάθε κοινωνία διαχρονικά από την αρχαιότητα έως και σήμερα.
Οι αξίες
Η εθελοντική πράξη μέσω της οποίας οι άνθρωποι ενώνουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού χαρακτηρίζει όλες τις κοινωνίες και αγγίζει τις ζωές των ατόμων σε όλα τα επίπεδα. Σε μία κοινωνία που το ατομικό συμφέρον επικρατεί επί του συλλογικού και το προσωπικό όφελος κυριαρχεί επί του κοινωνικού, ο εθελοντισμός έρχεται να ανατρέψει αυτό το status και να προσδώσει στον ατομικισμό τη συλλογική και κοινωνική του διάσταση, να δώσει νόημα και περιεχόμενο στις ανθρώπινες αξίες όπως είναι η κοινωνική αλληλεγγύη, η κοινωνική προσφορά, η αγάπη προς τον συνάνθρωπο.
Σκοποί, μορφές και στόχοι
Στον σύγχρονο κόσμο, οι σκοποί του εθελοντισμού είναι πιο ευδιάκριτοι από ποτέ, καθώς ο εθελοντισμός έχει πάρει εξειδικευμένες μορφές με διακριτές ομάδες δράσης. ’Έτσι για παράδειγμα υπάρχουν ξεχωριστοί κλάδοι που καθένας επικεντρώνεται σε ένα αποκλειστικό και κυρίαρχο στόχο ανάλογα με τα ενδιαφέροντα της ομάδας. Πολλά και μη μετρήσιμα τα παραδείγματα με πιο διαδεδομένα:
- Την ενίσχυση τη οικολογικής συνείδησης με διάφορες ενέργειες (δεντροφύτευση, αναδάσωση, ανακύκλωση κ.α.), που ωθεί τον κόσμο να στραφεί προς τη φύση και να βοηθήσει στην προστασία και εξέλιξη του περιβάλλοντος.
- Την αιμοδοσία και δωρεά οργάνων και σώματος που αφορά τη πρόνοια για ασθενείς και Α.Μ.Ε.Α.
- Την φιλοζωία, που οι δράσεις της έχουν πολλές εξειδικεύσεις ανάλογα την προστατευόμενη περιοχή, το είδος των ζώων και τις συνθήκες διαβίωσής τους.
- Την φροντίδα ευάλωτων ομάδων όπως τα παιδία, οι υπερήλικες, οι άστεγοι, οι εξαρτημένοι και οι χρόνια ασθενείς.
- Αλλά και διάφορες αθλητικές, πολιτιστικές, κοινωνικές, τοπικές, εκπαιδευτικές, κοινοτικές, καλλιτεχνικές, ακόμα και θρησκευτικές δράσεις που υποκινούνται μόνο από αλτρουιστικά αισθήματα και βοηθούν το κοινωνικό σύνολο
Τα κίνητρα και τα «κέρδη» ενός εθελοντή
Πολυάριθμες ψυχολογικές και κοινωνιολογικές έρευνες σε όλο τον πλανήτη έχουν δείξει ότι η συστηματική ενασχόληση με τον κοινωνικό εθελοντισμό βοηθά όχι μόνο αυτούς που δέχονται βοήθεια, αλλά και αυτούς που την προσφέρουν, καθώς αποτελεί μία βασική έκφραση των ανθρώπινων σχέσεων και την ανάγκη των ατόμων να συμμετέχουν και να είναι σημαντικοί για τους συνανθρώπους τους.
Επιπλέον, η εθελοντική απασχόληση προσφέρει εμπειρίες, νέες δεξιότητες, αποφόρτιση από την καθημερινότητα, εξόδους διαφυγής από προσωπικά προβλήματα κι όλα αυτά χωρίς οικονομικό κόστος. Ταυτόχρονα δημιουργεί συνεχώς ευκαιρίες για νέες γνωριμίες. Το αίσθημα αλληλεγγύης μεταξύ των εθελοντών είναι καθοριστικό για την εξέλιξή τους. Η εθελοντική δράση αποτελεί ένα ιδανικό καταφύγιο για μακροχρόνια ανέργους που στις δομές του εθελοντισμού θα έχουν την δυνατότητα όχι μόνο να εκτονωθούν, αλλά να προβάλουν την δουλειά τους. Ασφαλώς παίζει καθοριστικό ρόλο η σωστή επιλογή του εθελοντικού φορέα, ώστε ο ενδιαφερόμενος να αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο.
Όλους, μας ενώνει η κοινή ανάγκη να προσφέρουμε σε κάποιον συνάνθρωπό μας ή σε μια ομάδα ανθρώπων ή σε ένα ίδρυμα και ο εθελοντισμός είναι ένας τρόπος μέσω του οποίου αυτό επιτυγχάνεται.
Η κοινωνική ανάγκη
Είναι επιτακτική ανάγκη, περισσότερο από ποτέ, για δράση αλληλεγγύη και συμμετοχή του κάθε πολίτη στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων με μία μορφή συμμετοχής στα κοινά μέσω εθελοντικής δράσης σε διάφορους τομείς πέρα από τις παραδοσιακές ενέργειες φιλανθρωπίας. Με τη συμμετοχή μας σε εθελοντικές δραστηριότητες ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος συμβάλλουμε στη κοινωνική ανάπτυξη, τη κοινωνική συνοχή στην αύξηση της κοινωνικής εμπιστοσύνης και κατά συνέπεια σε μία μεγαλύτερη συμμετοχή μέσα στη κοινωνία. Τόσο στη χώρα μας όσο και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν πάρα πολλές οργανώσεις εθελοντισμού.
Ο εθελοντισμός στην Ελλάδα
Εμείς οι Έλληνες γνωρίζουμε καλά να προσφέρουμε και μάλιστα, να προσφέρουμε όταν οι ώρες το ζητούν. Τότε επιλέγουμε να δράσουμε ομαδικά, συλλογικά όπως πράξαμε το φετινό καλοκαίρι που τόσοι συμπολίτες μας δοκιμάστηκαν από τις φωτιές και που χάριν της ανιδιοτελούς συνεισφοράς τόσων ανθρώπων πετύχαμε να συνεισφέρουμε σε όλα τα επίπεδα εκείνες τις δύσκολες στιγμές.
Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχουν αναπτυχθεί χιλιάδες εθελοντικές οργανώσεις που προσφέρουν υπηρεσίες σε πολλούς τομείς, με σκοπό να βοηθήσουν τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη και όχι μόνο. Υπάρχουν περίπου 10.000 δράσεις εθελοντισμού που μας καλούν να κάνουμε restart στην υγεία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον, ας επιλέξουμε κάποια απ’ όλες, αρκεί να έχουμε καταλήξει στο είδος της εθελοντικής δράσης που επιθυμούμε να ασχοληθούμε.
Ο εθελοντισμός βρίσκεται μέσα μας, ας ψάξουμε να τον βρούμε και να κάνουμε κι εμείς κάτι καλύτερο. Να ασχοληθούμε και να πούμε «Είμαι μέσα!».