Η τεράστια άνοδος του βιοτικού επιπέδου οφείλεται αδιαμφισβήτητα στην ανάπτυξη της τεχνολογίας. Η ραγδαία αυτή ανάπτυξη, είχε σκοπό την εξυπηρέτηση του ανθρώπου με στόχο να γίνει η ζωή του ευκολότερη και με περισσότερες ανέσεις. Από το πρώτο δευτερόλεπτο της ζωής, ο άνθρωπος έχει αγωνιστεί να καινοτομήσει με στόχο να αλλάξει το περιβάλλον του για να ανταποκριθεί όλο και περισσότερο στις ανάγκες του. Στην έρευνα για να μεταμορφώσει τον κόσμο, η τεχνολογία αναδείχθηκε ως εργαλείο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και των προβλημάτων του με αποτελεσματικότερο τρόπο. Όμως οι θετικές αλλά και οι αρνητικές πτυχές της τεχνολογίας στον κόσμο είναι εμφανείς στη σημερινή κοινωνία.
Τα κύρια πλεονεκτήματα της χρήσης της τεχνολογίας
Η μηχανή. Μια καταπληκτική ανακάλυψη, που ελευθέρωσε τα χέρια του ανθρώπου, αυξάνοντας την παραγωγή αγαθών και μειώνοντας τον ανθρώπινο μόχθο. Σήμερα ο άνθρωπος κουράζεται λιγότερο, χάρη στην εφεύρεση αυτή, η οποία ξεπερνά τις μυϊκές ικανότητές του ενώ ταυτόχρονα, με τη βοήθεια των τεχνιτών μέσων, η ανθρώπινη δύναμη κατάφερε να εξερευνήσει το διάστημα, να ερμηνεύσει διάφορα καιρικά και φυσικά φαινόμενα. Στον τομέα της βιομηχανίας και του εμπορίου, η εφαρμογή τεχνολογικών εργαλείων που βελτιστοποιούν τις διαδικασίες, που ενισχύουν την οικονομική παραγωγή, μειώνουν το κόστος και αναπτύσσουν περαιτέρω εμπορικές σχέσεις.
Βελτίωση της ποιότητας ζωής. Κάθε μέρα υπάρχουν νέες εφευρέσεις συσκευών που μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του πληθυσμού. Εφευρέθηκαν νέα και αποτελεσματικά φάρμακα, που προσφέρουν ανακούφιση στον άνθρωπο. Οι ιατρικές εξετάσεις συντέλεσαν στην έγκυρη διάγνωση ασθενειών. Ακόμα και οι χειρουργικές επεμβάσεις γίνονται με σύγχρονα μέσα. Έγιναν μεταμοσχεύσεις υγιών οργάνων σε ανθρώπινο σώμα καταπολεμήθηκαν ανίατες ασθένειες. Γίνονται εμβόλια από μικρή ηλικία, για προστασία από επικίνδυνες ασθένειες. Η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει στη διάγνωση ασθενειών.
Ευκολία στην επικοινωνία. Η δυνατότητα επικοινωνίας με διαφορετικούς ανθρώπους στον κόσμο σε πραγματικό χρόνο είναι ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας. Προηγουμένως οι δρόμοι επικοινωνίας κατ΄εξοχήν ήταν το σταθερό τηλεφωνικό δίκτυο μέσω γραμμών και η υπηρεσία αλληλογραφίας. Τώρα αρκετές εφαρμογές επιτρέπουν την αλληλεπίδραση ανθρώπων οπουδήποτε στον κόσμο με έναν εύκολο, πρακτικό και οικονομικό τρόπο.
Η τηλεργασία. Ισως, να μειώσει την ανεργία και δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στο μέλλον. Διευκολύνει τους γονείς που θέλουν να συνδυάσουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία με την ανατροφή των παιδιών τους, αλλά και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι μετακινήσεις εξαιτίας της δουλειάς δύνανται να περιορισθούν.
Πρόσβαση σε πληροφορίες. Ένα άλλο πλεονέκτημα της τεχνολογίας είναι η άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες. Χάρη στις μηχανές αναζήτησης στο Διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε οποιοδήποτε κείμενο αρχικού περιεχομένου γραμμένο οπουδήποτε στη Γη. Προηγουμένως, το εργαλείο για την διερεύνηση δεδομένων κατ' εξοχήν ήταν ο υπολογιστής, αλλά με την ενσωμάτωση του smartphone η πρόσβαση σε άρθρα διαθέσιμα στο διαδίκτυο γίνεται σε οποιαδήποτε στιγμή και ευκαιρία.
Βελτιώση στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση είναι επίσης ένας τομέας που επωφελήθηκε από την τεχνολογία. Με ευρεία πρόσβαση στην πληροφόρηση, τα μοντέλα μάθησης και διδασκαλίας άλλαξαν. Οι εκπαιδευτικοί και οι ερευνητές έχουν αναπτύξει νέες παιδαγωγικές μεθόδους που βασίζονται στα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι νέες συσκευές. Η απόκτηση διπλωμάτων, η παρακολούθηση πανεπιστημιακών διαλέξεων, η εκμάθηση ξένων γλωσσών επιτυγχάνονται χάρη στο Internet.
Η γέννηση των κοινωνικών δικτύων. Στον τομέα της τεχνολογίας των επικοινωνιών, η εμφάνιση των κοινωνικών δικτύων αποδείχτηκε πολύ επωφελής, καθώς βοηθά στη σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων με ταχύτερο και πιο άμεσο τρόπο και επιπλέον έχει γίνει ο χώρος δημιουργίας αλληλεπίδρασης μεταξύ φίλων, επιχειρηματιών - πελατών, αλλά και εργαζομένων - εργοδοτών.
Τέλος, παρόλο που φαίνεται περιττό, η ίδια τεχνολογία ενθαρρύνει τη δημιουργία περισσότερων και καλύτερων τεχνολογιών. Η τεχνολογία όμως γίνεται κακή στο σημείο που ο άνθρωπος έφτασε να την χρησιμοποιεί αλόγιστα και ανεξέλεγκτα. Για παράδειγμα, δημιούργησαν ατομικές βόμβες, οι οποίες είναι καταστροφικές για τον άνθρωπο και η τεράστια ραδιενέργεια που εκπέμπουν είναι τόσο μεγάλη που παραμένει και στις υπόλοιπες γενιές.
Τα αρνητικά της τεχνολογίας
Ρύπανση του περιβάλλοντος. Παρόλο που η παγκοσμιοποίηση έχει αποφέρει μεγάλα πλεονεκτήματα όπως η βελτιστοποίηση της παραγωγής, η αύξηση της ρύπανσης και η κατάχρηση των φυσικών πόρων είναι επιπτώσεις που αφορούν ένα μέρος της κοινωνίας. Η μεγάλη πρόκληση είναι να δημιουργηθούν τρόποι για την εξάλειψη αυτών των αρνητικών επιπτώσεων και τη μείωση των κινδύνων για τη Γη. Η μετάβαση από μη ανανεώσιμες σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα είναι η πιο σημαντική πτυχή για την αποφυγή της πρόωρης ρύπανσης.
Εξάρτηση και διαταραχές. Η ενσωμάτωση ηλεκτρονικών συσκευών έχει τροποποιήσει ορισμένες συμπεριφορές στο άτομο και επομένως στην κοινωνία. Κοινωνιολόγοι και κοινωνικοί ψυχολόγοι έχουν καταγγείλει την αλλαγή σε κάποιες αξίες και συμπεριφορές σε διαφορετικούς πολιτισμούς, λόγω της εξάρτησης που δημιουργείται σε υπολογιστές, smartphones και tablets σε μεγάλους αλλά και μικρούς. Αυτή η κατάσταση προκάλεσε διαταραχές στον άνθρωπο, όπως ο εθισμός στον κυβερνοχώρο, ο εθισμός στα κοινωνικά δίκτυα ή τα βιντεοπαιχνίδια. Επιπλέον, υπάρχουν δυσμενείς φυσικές συνθήκες που έχουν αυξηθεί χάρη στη χρήση της τεχνολογίας. Αυτή είναι η περίπτωση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, του λεγόμενου "δακτύλου βατόμουρου" και τραχηλικών βλαβών.
Παραβίαση της προσωπικής ασφάλειας και της κοινωνίας. Οι ειδικοί υποδεικνύουν ότι η σύνδεση με άγνωστα ανοιχτά δίκτυα Wi-Fi σημαίνει ότι οποιοσδήποτε μπορεί να έχει πρόσβαση στα δεδομένα που εισάγατε κατά την πλοήγηση. Επίσης, η δημοσίευση φωτογραφιών στα κοινωνικά δίκτυα, ρίχνοντας στοιχεία για το πού και με ποιον είστε ενέχει κινδύνους. Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι παραβάτες αναθεωρούν τους λογαριασμούς των πιθανών θυμάτων τους για να γνωρίζουν την καθημερινότητά τους και να τους προσεγγίζουν ευκολότερα. Ενώ η τεχνολογία προσφέρει τεράστια οφέλη, οι χρήστες πρέπει να σκεφτούν και να αναγνωρίσουν τα όρια αυτού του εργαλείου.
Μείωση θέσεων εργασίας. Σε ορισμένους τομείς, είναι πιθανό οι τεχνολογικές εξελίξεις να ευνοούν τις επιχειρήσεις, παράγοντας μεγαλύτερη αποδοτικότητα κατά τη διεξαγωγή των διαδικασιών τους, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να είναι δυσμενείς για τους εργαζόμενους που μπορούν να χάσουν τη δουλειά τους. Αυτό το θέμα δημιουργεί πολλές διαμάχες. Στην ιδανική περίπτωση, είναι δυνατό να βρεθεί ένα σημείο ισορροπίας που να επιτρέπει την αύξηση της αποδοτικής παραγωγικότητας μιας επιχείρησης και ταυτόχρονα να αναγνωρίζει το έργο του ανθρώπου μέσα σε αυτό. Τα επόμενα χρόνια, η τεχνητή νοημοσύνη και τα ρομπότ θα εξαλείψουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας και μπορεί να χρειαστούν μερικά χρόνια για τη δημιουργία άλλων.
Εξάλειψη ορισμένων δεξιοτήτων. Υπάρχουν πολύ χρήσιμα εργαλεία που εξοικονομούν χρόνο και παράγουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις αυτά τα εργαλεία μπορούν να συμβάλουν στη μη ενθάρρυνση της δημιουργικότητας και της ευφυΐας, ιδιαίτερα μεταξύ των νεότερων. Για παράδειγμα, ένας υπολογιστής είναι πολύ χρήσιμος, αλλά όταν χρησιμοποιείται για να εκτελέσει απλές εργασίες που μπορούν να γίνουν χωρίς τη χρήση οποιουδήποτε εργαλείου ευνοεί την «ψυχική τεμπελιά», η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση της μάθησης.
Η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας, επομένως πρέπει να μάθουμε να κάνουμε μόνο ορθή χρήση των μέσων για να επωφελούμαστε και όχι να βιώνουμε τις αρνητικές της συνέπειες.
Ολοκληρώνοντας, θα λέγαμε ότι οι νέες επιτεύξεις στην τεχνολογία δεν είναι ουσιαστικές, γιατί δεν εξασφαλίζουν κυρίως την επιβίωση και την διαβίωση. Οι νέες τεχνολογίες εξυπηρετούν τον άνθρωπο όταν αυτός τις χρησιμοποιεί με μέτρο και έτσι γίνονται λιγότερο επιβλαβής.
